Sługa Boża Teresa Marchocka ze Stróż k. Zakliczyna
2024-02-01Odnowiliśmy kolejny pomnik Zakliczynianina – IGNACEGO SKUPNIEWICZA!
2024-02-03Konstanty Flakowicz (1887-1964)
Konstanty Flakowicz urodził się w 16 III 1887 w Zakliczynie. Powołany do wojska 7 września 1909 roku do Cesarsko-Królewskiego 32 Pułku Piechoty Obrony Krajowej w Nowym Sączu – austriacka nomenklatura to K.K. LIR Nr. 32. W wojsku służył przez 28 lat, dosłużył się stopnia sierżanta sztabowego. Po zakończeniu wojny, aż do śmierci w 1964 roku, mieszkał w Zakliczynie.
Służba wojskowa
Służył kolejno:
- w latach 1909 – 1918 w C.K. 32 Pułku Piechoty Obrony Krajowej w Nowym Sączu
- od roku 1918, aż do przejścia na emeryturę w 1937 roku, kolejno w 2 i 4 Pułku Strzelców Podhalańskich.
Uczestnik I wojny światowej. Na froncie, w boju w latach 1914 – 1918. Dwukrotnie ranny: pierwszy raz pod Nowym Korczynem, drugi raz ciężko ranny w Bitwie pod Gorlicami.
Uczestnik wojny polsko – bolszewickiej.
W okresie międzywojennym był przez kilka lat, aż do wybuchu II wojny światowej, komendantem „Strzelca” w Zakliczynie.
Działalność konspiracyjna podczas II WŚ
Gdy wybuchła II wojna światowa, ze względu na wiek – miał wówczas 52 lata, nie brał udziału w wojnie obronnej 1939 roku – kampanii wrześniowej, jednak działał w konspiracji na terenie Zakliczyna m.in. przeprowadzał szkolenia, udostępniał swój dom na potrzeby Ruchu Oporu. Można więc śmiało powiedzieć, że brał udział w trzech wojnach.
Odznaczenia
Odznaczony został:
- Medalem Niepodległości
- Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
Szlak bojowy podczas I WŚ
Szlak bojowy przebyty przez Konstantego Flakowicza podczas I wojny światowej:
Pułk w którym służył wszedł w następujący skład przydziału wojskowego: 91 Brygada Piechoty Landwehry; 46 Dywizja Piechoty Landwehry; I Korpus; 1 Armia.
46 Dywizja Piechoty Lanwehry w latach 1914-1918 brała udział w następujących ważnych operacjach wśród których jest potwierdzony również udział Konstantego Flakowicza:
Bitwa o Kraśnik w dniach 23-25.08.1914 r. Była to zwycięska operacja wojskowa wojsk austro-węgierskich, straty armii austro-węgierskiej wyniosły ok. 40 tysięcy zabitych i rannych, a straty po stronie rosyjskiej ok. 60 tysięcy zabitych i rannych. W walkach tych Konstanty brał udział w stopniu plutonowego i walczył na pierwszej linii frontu.
Bitwa o Lublin w dniach 26.09.-01.09.1914 r.
Następnie oddziały wycofały się spod Lublina w dniach 7-9.09.1914 r. do Galicji. Przygotowując się ponownie do jesiennej kampanii wojennej na północy aż do końca września. W dniach 1-6.10.1914 r. macierzysty pułk przedostał się na północ od Wisły. Następnie został przeniesiony w okolice Kamiennej w połowie października 1914 r.
W dniach 22-26.10.1914 brał udział w bitwie o Iwangord (ówczesna nazwa twierdzy Dęblin) a także w walkach o twierdzę Modlin.
Po walkach pułk wycofał się do Opatówki w dniach 27-31.10.1914 r., gdzie stoczył bitwę w dniach 31.10-02.11.1914 r.
Podczas wycofywania się wojsk I armii austriackiej wskutek przeforsowania linii Wisły przez wojska rosyjskie. Wojska austriackie były zagrożone poprzez oskrzydlenie. Należało się wówczas szybko wycofać aby nie pozwolić wojskom rosyjskim na odcięcie I Armii pod Krakowem.
Najpewniej w czasie odwrotu wojsk austriackich za Wisłę, Konstanty Flakowicz został ranny w nogę. Wymieniono również jego osobę w liście strat C.K. Armii (Verlustliste Nr. 18) opublikowanej dnia 29.09.1914 r. Wymieniony jest również jego przydział do 1 kompanii 32 LIR. Według informacji z dokumentacji wojskowej ranny został pod Nowym Korczynem a następnie przebywał w szpitalu w Miechowie w dniach 10.10.1914-09.11.1914 r.
Po czym powrócił do służby frontowej i już w dniach 17-18.11.1914 r., wziął udział w Bitwie pod Krzywopłotami, co zostało potwierdzone w jego dokumentach wojskowych. W bitwie tej sporą ofiarnością wykazali się Legioniści Polscy Józefa Piłsudskiego. A nazwa tej bitwy wymieniona jest na tablicach przy Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie.
Następnie w dniach 16-25.11.1914 r., wziął udział w Bitwie o Kraków oraz w przełamaniu linii frontu pod Limanową i Łapanowem i częściowym wyparciu Rosjan na północ w dniach 15-18.12.1914 r. Pierwsze wojenne święta spędził na walkach nad Nidą w dniach 20-31.12.1914 r.
Na początku 1915 r. oddziały I Armii zostały przegrupowane do Galicji. Przygotowywana była również Operacja Tarnowsko – Gorlicka, mająca na celu przełamanie linii frontu. W dniach 2-8.05.1915 r. wziął udział w przełomowej Bitwie pod Golicami. Podczas której został ciężko ranny. Wymieniony został na Liście Strat CK Armii (Verlustliste Nr. 199.) opublikowanej dnia 23.06.1915 r.
W wyniku ciężkiego uszczerbku na zdrowiu przebywał w szpitalu wojskowym w Nowym Sączu w dniach 08.05.-12.06.1915 r. Dlatego też nie wziął udziału w dalszym wypieraniu wojsk Rosyjskich z Galicji a także nie wziął udziału w Bitwie o Opatów i Przemyśl. W których brał udział również jego pułk. W czasie tych walk otrzymał ranę postrzałową w prawe ramię, najpewniej w wyniku wybuchy pocisku szrapnelowego lub ostrzału artyleryjskiego. Wynikiem czego były dwie blizny na prawym barku i płucu. Również w prawym płucu utkwił do końca życia odłamek tegoż pocisku.
Po powrocie z rekonwalescencji brał udział w zajęciu Sandomierza w dniu 23.06.1915 r., a w dniach 29.06.-02.07.1915 r. wziął udział w Bitwie o Tarłów. W okresie od 03-08.07.1915 r. został przeniesiony wraz z pułkiem do walk w rejonie Lwowa. Następnie jego pułk przeniesiono do Chełmu w dniach 15.07.-01.08.1915 r. W dniach 15.-18.07.1915 r., brał udział w zdobyciu Sokala a w dniach 19.07.-04.08.1915 r. w walkach nad Bugiem. W czasie których w dniach 19.-26.08.1915 r. wysunięte zostało natarcie na Kowel. Od 26.08 do 13.09.1915 r., brał udział w Ofensywie Wołyńskiej.
Podczas tych walk zapewne wykazał się sporą odwagą i determinacją, najpewniej wynikiem tego było awansowanie go w dniu 24.09.1915 r. na stopień sierżanta.
Ostatnim udziałem Konstantego Flakowicza w walkach przeciwko Rosji w 1915 r., był udział w Bitwie pod Korytem, stoczonej w dniach 07.-08.10.1915 r.
W dniach 04.-15.06.1916 r. rozpoczęła się kontrofensywa wojsk rosyjskich na Wołyniu. W czasie której brał udział w walkach pod Krasnoje (10.06.1916 r.), Styrem (11-13.06.1916 r.), Tarnawką (15.06.1916 r.) i wielu innych walkach w których brał udział jego Pułk.
W tym też roku został przeniesiony wraz z LIR Nr 32 do walk na Front Włoski. Niestety nie są znane dokładne daty przeniesienia Konstantego do walk we Włoszech. Pewne jest tylko to, że brał udział w nich aż do zakończenia Wielkiej Wojny w listopadzie 1918 roku.
Wśród ważniejszych bitew na froncie włoskim w których brał udział Pułk w którym służył Konstanty należy wymienić Bitwę nad Piavą w dniach 15-25.06.1918 r., po której formacja w której służył wycofała się kolejno do Livenzy (Livenza) i do Tagliamento. W dniach 03.-04.11.1918 r. 32 Pułk Piechoty Obrony Krajowej z Nowego Sącza powrócił spod Isonzo do Galicji.
Małżeństwo
Konstanty i Anna Flakowicz wzięli ślub 28 listopada 1918 roku w Zakliczynie nad Dunajcem, a więc już po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Żeby nie być gołosłownym, ale też jako ciekawostkę dodaję w komentarzu ich metrykę małżeństwa. Świadkami na ich ślubie byli Józef Mietelski, który przez pięćdziesiąt lat był organistą w zakliczyńskim kościele pw. św. Idziego Opata, dziadek p. prof. Marka Mietelskiego oraz Florian Grzegorczyk, który urodził się w tzw. domu pod „Wagą”, później wyemigrował do Krakowa, jego siostrą była Magdalena Międzyrzecka żołnierka AK pseudonim „Waga”, stąd wzięło się określenie dom pod „Wagą”.
Autor tekstu: Wojciech Grzegorczyk