Archiwum Anny Mastalerz
2024-12-27Wkroczenie Armii Czerwonej do Zakliczyna – Wspomnienia Marka Mietelskiego
2025-01-11Karol Białobrzeski (1892-1973) – Legionista Polski
Karol Białobrzeski urodził się 16 stycznia 1892 roku w Zakliczynie jako syn Władysława i Katarzyny z domu Jareckiej, a zmarł w 1973 roku i został pochowany na Cmentarzu Parafialnym w Zakliczynie nad Dunajcem.
Wczesne lata i praca zawodowa
Od 1 października 1908 roku do 1 października 1911 roku uczył się przemysłu bednarskiego u mistrza Andrzeja Poręby w Tarnowie. Po zakończeniu praktyki kontynuował naukę w I klasie szkoły przemysłowej w Tarnowie, gdzie w latach 1912–1913 zdał egzamin uczniowski z dobrym wynikiem, zdobywając dyplom czeladnika.
Poo zakończeniu służby wojskowej pracował jako mistrz bednarski w Fabryce Związków Azotowych w Mościcach, w oddziale chlorowania. W późniejszych latach pracował jako woźny w Sądzie Powiatowym w Zakliczynie n/D.
Służba wojskowa
Wybuch I wojny światowej stał się dla Karola Białobrzeskiego momentem przełomowym. Od 4 sierpnia 1914 roku służył w oddziałach strzeleckich i Legionach Polskich pod pseudonimem „Styczyński„. Był żołnierzem kompanii saperów I Brygady, awansując do stopnia starszego szeregowca. Po kryzysie przysięgowym we wrześniu 1917 roku został aresztowany przez władze austro-węgierskie i osadzony w więzieniu w Przemyślu, gdzie przebywał do listopada tego samego roku. Następnie, 24 listopada 1917 roku, wcielono go do armii austro-węgierskiej.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, Białobrzeski wstąpił do Wojska Polskiego i brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Po zakończeniu działań wojennych został zdemobilizowany.
Działalność społeczna i odznaczenia
Karol Białobrzeski był aktywnym członkiem Związku Legionistów Polskich, organizacji zrzeszającej byłych żołnierzy Legionów Polskich. Za swoje zasługi w walce o niepodległość został odznaczony Krzyżem Niepodległości oraz Krzyżem Walecznych.
Źródła
- J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 t. 1, Kraków, Warszawa, Zalesie Górne 2017
- „Monitor Polski” nr 293/1932; M. Popiel
- Spis członków Związku Legionistów Polskich w Mościcach, „Rocznik Tarnowski” nr 19/2014
- Za kratami więzień i drutami obozów (wspomnienia i notatki więźniów ideowych z lat 1914-1921) t. I, Warszawa 1927.
- fundacja100.pl
Za udostępnienie cennych pamiątek dziękujemy Markowi Śliwie z Lusławic.