
XXX Spotkanie Towarzystwa Miłośników Ziemi Zakliczyńskiej
2025-06-23
Polska Akademia Umiejętności z siedzibą w Krakowie wydała w 2025 roku ,,Słownik biograficzny geologów polskich.” Znajduje się w nim biogram związanej z Zakliczynem paleontolog doc. dr hab. Antoniny Jednorowskiej.
2025-07-03W zeszłym tygodniu natrafiłem w Internecie na informację o odnalezieniu złotego pierścienia zrabowanego przez Niemców w czasie II wojny światowej, należącego do Zygmunta I Starego. Pierścień znajduje się w niemieckim muzeum w Pforzheim. Polska stara się o zwrot bezcennej pamiątki stanowiącej element tzw. Królewskiej Szkatuły księżnej Izabeli Czartoryskiej.
Niejako z tej okazji pewna ciekawostka.
Bruśnik położony jest w malowniczej okolicy na lewym brzegu rzeki Białej, 19 km od Zakliczyna.
W średniowieczu Bruśnik, jak wiele okolicznych miejscowości, był dobrem królewskim. W XIV wieku wraz z kilkoma okolicznymi miejscowościami m.in. Siekierczyną, Bukowcem, Przydonicą, Kąśną, Jastrzębią, Paleśnicą, Jamną, Borową, Dzierżaninami, nadany został rodzinie Rożenów, którzy pisali się z Rożnowa i byli zasadźcami na tym terenie. Wymienione tu miejscowości leżące obecnie w Gminie Zakliczyn, nadane im zostały przez króla Władysława Jagiełłę.
W Bruśniku w podziemiach kościoła pochowanych jest kilku przedstawicieli tej rodziny. Jeszcze w latach 40-tych XX wieku na tylnej ścianie wielkiego ołtarza przymocowana była kamienna płyta z wyrytym na niej napisem:
,,Ubi jacet Petrus Rozen, strenuus miles et amicus regiae Majestatis Sigismundis primi Regis Polonorum 1555” – co znaczy „Tu leży dzielny żołnierz i przyjaciel jego Królewskiej Mości Zygmunta I (Starego), króla polskiego, Piotr Rożen z Rożnowa 1555.”
W Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie znajduje się rejestr popisowy pocztów konnych dworzan króla Zygmunta I Starego z lat 1518-1525. W rejestrze tym figuruje Piotr Rożen.
W wojnach prowadzonych w I poł. XVI wieku dworzanie konni mieli swoją stała i szczególną rolę. Stanowili formację nieliczną, ale dobrze wyćwiczoną, byli lojalni, cechowali się wysokim morale, cieszyli się zaufaniem króla, pozostawali stale u jego boku, będąc w każdej chwili do dyspozycji. Brali udział w szeregu wojen w I poł. XVI wieku, wojnie moskiewskiej, wojnie mołdawskiej, wojnie pruskiej, w najeździe tatarskim i tureckim, i innych.
Skreślił: W .Grzegorczyk






