Ciekawostka historyczno-genealogiczna z domem w tle, który przetrwał do współczesności.

W ,,Kronice” Szkoły Podstawowej w Zakliczynie znajdują się krótkie notki biograficzne (kilku lub tylko jednozdaniowe) jej nauczycieli na przestrzeni kilkudziesięciu lat. Pierwszym ,,opisanym” tam nauczycielem jest niejaki Karol Chodorski. ,,Kronika” szkolna podaje: ,,urodzony w dniu 1 marca 1835 roku w Lisiej Górze, żonaty, ukończył czwartą klasę gimnazjalną w Bochni z postępem dobrym w roku szkolnym 1853, praktykował w zawodzie nauczycielskim w Bochnii (…) i otrzymał świadectwo kwalifikacyjne na nauczyciela szkoły głównej czteroklasowej z dobrym postępem (…). Rozpoczął swój zawód nauczycielski w Zakliczynie (…). Umarł na emeryturze w Ciężkowicach”.

Notatka ta, zdaje się, że została sporządzona w trzeciej ćwierci XIX wieku.

Podczas swoich dociekań genealogicznych ustaliłem (przez przypadek i przy okazji), że Karol Chodorski mieszkał jakiś czas wraz z rodziną w ówczesnym budynku Szkoły Podstawowej, która to mieściła się przy ulicy Mickiewicza 35 w domu z 1817 roku, który przetrwał do naszych czasów. Znajduje się on w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła, (obecnie jest to dom z zegarem słonecznym p. Mietelskich).

I co jeszcze ciekawsze pojął on za żonę Hilarię Jaxa-Rożnównę herbu Gryf, córkę Bolesława Jaxa-Rożna, i urodziło im się w Zakliczynie dwoje czy troje dzieci. Hilaria posiadała znakomite nazwisko, jak opisuje Żychliński w swej ,,Złotej księdze szlachty polskiej”, Rożnowie h. Gryf do najstarożytniejszych w Polsce liczą się rodzin a choć dziś na fortunie podupadli, nie mniej co do zacności krwi z najpierwszymi domami mierzyć się mogą.

Bolesław Jaxa-Rożen był synem Marcelego (Marceli mieszkał w Gwoźdzcu) i Tekli Cieńskiej. Bolesław był, jak podaje Piotr Gryglaszewski, kontynuatorem najszczytniejszych rycerskich tradycji rodu Rożnów, brał czynny udział w trzech powstaniach: listopadowym, krakowskim i styczniowym.

Marceli Jaxa-Rożen to brat mojej 5xprababki Kunegundy Jaxa-Rożen. Kunegunda Rudlicka nata Rożen zmarła 11 listopada 1842 roku w Zakliczynie w wieku 70 lat. Potomkowie Zachariasza i Kunegundy Rudlickich herbu Jelita mieszkali przy ulicy Różanej w Zakliczynie. Sam Zachariasz z Kunegundą mieszkali kolejno w dworze w Michalczowej, Domosławicach czy Podolu, gdzie Zachariasz był ekonomem.

Jaxa-Rożnowie herbu Gryf mają wywód genealogiczny co najmniej do XIV wieku, a jak podają niektóre źródła nawet do pierwszych Piastów – Mieszka I.